‘Vind je het goed als ik je en jij zeg?’, vraagt politierechter Tegelaar aan Daniël* (31). Daar moet hij een goede reden voor hebben, want dat vraagt een politierechter niet gauw aan een volwassen vent.
Onrustig
De rechter zal na het lezen van het dossier hebben gedacht: de afstand met Daniël moet zo klein mogelijk. Daarom is hij er ook niet blij mee dat een Zutphense schoolklas haar opwachting maakt in de zittingszaal. De rechter: ‘Ik merk dat je er onrustig van wordt.’ De bode overlegt even met de begeleider van de klas. Natuurlijk, dan wachten ze op de volgende zitting. ‘Goed, we gaan een gesprek voeren over waarvan je wordt verdacht, okay Daniël?’ Okay. Het wordt al snel duidelijk waarom de rechter wil tutoyeren en een schoolklas wellicht te veel van het goede zou zijn geweest. Daniël is ook zonder 30 op hem gerichte tienerogen onrustig genoeg.
Mes
Daniël zit voor de rechter omdat hij op 30 september 2022 Benny*, en diens neef, zou hebben mishandeld en Benny zou hebben toegeroepen: ‘Kankerlijer, ik maak je af.’ Toegesnelde politieagenten zou hij hebben bedreigd met de woorden: ‘Ik ga een mes halen en wie aan mij zit gaat eraan.’ Toen de agenten hem wilden meenemen, zou Daniël hebben geroepen: ‘Ik ga niet mee’. ‘Wie wil wél mee met de politie?’, zal Daniëls raadsvrouw later tijdens de zitting opwerpen. Daniël zit op 1 oktober wel 1 dag vast op het politiebureau.
Frikandellen
Voordat zijn raadsvrouw voor Daniël in de bres springt, neemt politierechter Tegelaar de beschuldigingen met hem door. De mishandeling: ‘Ik heb Benny 2 klappen op zijn achterhoofd gegeven. Ik had hem gevraagd om mijn familie met rust te laten, maar dat deed hij niet. Hij zoekt contact met mijn moeder en roept over straat dat mijn vader een oorlogsmisdadiger is. Hij lokt mij altijd uit. Dat deed hij weer toen ik bij de Plus frikandellen ging halen. Ik was er klaar mee.’ De bedreiging: ‘Ik heb inderdaad gezegd dat-ie een kankerlijer is en dat ik hem zou afmaken. Hij maakt mij het leven zuur.’
Jaloers
Benny heeft volgens Daniël de pik op hem omdat Benny Cindy* leuk vindt, maar dat Cindy vooral geïnteresseerd is in hem. Alleen: Daniël beantwoordt haar avances niet, omdat hij ‘door misbruik worstelt’ met zijn geaardheid. ‘Benny zegt tegen iedereen dat ik een pedofiel ben en dat ik de kinderen van Cindy heb misbruikt, maar dat zegt hij alleen omdat hij jaloers is.’ Daniël, Benny en Cindy kennen elkaar uit een behandelcentrum voor jongeren met een licht verstandelijke beperking. Ten slotte het verzet tegen zijn aanhouding en de bedreiging van de agenten: klopt. Daniël wilde in de centrale keuken van zijn wooncentrum in de keuken een mes pakken. ‘Ik heb ook geprobeerd om mij los te trekken. Ik heb PTSS, ik ben zwaar getraumatiseerd.’
Shotgun
‘Ik wil het niet te lang voor je maken vandaag, zegt politierechter Tegelaar, ‘maar ik wil wel even het advies van de reclassering met je doornemen.’ Daniël heeft een autistische stoornis, begrijpt dingen soms minder snel dan anderen en overziet de gevolgen van zijn daden moeilijk. De rechter: ‘Dat is allemaal niet erg, maar het wordt vervelend als je boos en agressief wordt als je het niet meer overziet.’ Daniël reageert boos: ‘Ik hoef toch niet te pikken dat iemand mij altijd uitmaakt voor pedofiel?’ De rechter: ‘Dat snap ik, maar je moet niet bedreigen of slaan.’ Daniël staat op. ‘Weet je, ik ben er klaar mee.’ ‘Ga je weg?’, vraagt de politierechter. ‘Ik koop een shotgun en dan schiet ik Benny af’, roept Daniël. Zijn raadsvrouw en een medewerker van Daniëls zorgcentrum proberen hem tot bedaren te brengen, en dat lukt aardig. Daniël gaat weer zitten.
Dood
Daniël heeft professionele hulp en woont op een goede plek. De reclassering adviseert de rechter daarom een eventuele straf niet te omkleden met allerlei ingewikkelde voorwaarden. ‘Gewoon een straf waardoor Daniël voelt dat wat-ie doet niet mag’, vat de rechter het reclasseringsadvies samen. ‘Ik ga in hoger beroep, dan weet je dat vast’, zegt Daniël. De rechter: ‘Daniël, je bent een beetje vroeg want ik heb nog geen beslissing genomen.’ Als het aan officier van justitie Boon ligt, krijgt Daniël een werkstraf van 60 uur, waarvan 30 uur voorwaardelijk, en een contactverbod. Daniël zou Benny ook een schadevergoeding van 500 euro moeten betalen. ‘Dat ga ik niet betalen!’, roept Daniël uit. ‘Ik hoor en zie dat er heel veel speelt, maar je mag niet voor eigen rechter spelen’, zegt de officier. Daniël weer: ‘Nou ik zit hier eerdaags weer, en dan voor moord want ik trap Benny dood als ik hem tegenkom.’ De rechter: ‘Daniël, nu je mond houden.’ Daniël: ‘Nee.’ De rechter: ‘Ja.’ Daniël: ‘Ik ben je hond niet!’ De rechter: ‘Nee, maar ik wil dat je nu je mond houdt.’ En dat doet Daniël, min of meer.
Buil
‘U hebt gehoord wat er allemaal op de achtergrond speelt’, zegt Daniëls raadsvrouw Van Veldhuizen. ‘Benny pest mijn cliënt al jaren. Hij probeert dat allemaal te negeren, maar u hebt in het reclasseringsrapport kunnen lezen dat zijn veerkracht niet bijster groot is. Daar kan Daniël niets aan doen, hij is nu eenmaal minder begaafd. Hij heeft Benny uitgescholden en hem een paar klappen verkocht toen Benny weer begon. Benny hield er een buil aan over.’ En tja, die aanhouding. De politie wist dat ze te maken had met een ‘minder begaafde man die zeer kwetsbaar’ was, aldus de raadsvrouw. ‘Door overdreven machtsvertoon kwam Daniël in de benen en riep hij dat hij een mes zou pakken. Hij bedreigde niemand specifiek. Ze trekken meteen een taser, kennelijk een nieuw speeltje, en 2 professionele agenten pakken hem beet. Dat was niet proportioneel. De politie trad escalerend op.’
Dorp
De rechter zou er verstandig aan doen om Daniël schuldig te verklaren, zonder hem straf te geven. Als er dan tóch een straf zou moeten volgen, dan zou dat een voorwaardelijke werkstraf moeten worden. De schadevergoeding zou de rechter moeten beperken tot 300 euro. Aan een contactverbod moet de rechter helemaal niet beginnen. ‘Ze wonen in een klein dorp, ze kunnen elkaar tegenkomen. Benny kan weer gaan schreeuwen. Ook híj is minder begaafd.’
Veiligheid
Politierechter Tegelaar vindt alle feiten bewezen. Hij is het oneens met de raadsvrouw dat de politie harder optrad dan nodig was. ‘Je was heel erg boos en heel onberekenbaar. Ze moesten om hun eigen veiligheid denken en ervoor zorgen dat ze niet werden bedreigd, en dat deed je wel.’ Daniël verdient straf, want ‘niemand mag slaan en mensen bedreigen’. De rechter geeft Daniël een werkstraf van 30 uur. ‘En daar houd ik het bij. Een voorwaardelijk deel helpt denk ik niet zo veel. Dat geldt ook voor een contactverbod. Uit het reclasseringsrapport maak ik op dat je moeilijk snapt wat je woorden voor iemand kunnen betekenen. Dat merk ik vandaag ook. Zo steek jij in elkaar en daarom verwacht ik weinig van een voorwaardelijke straf en een contactverbod. Het is beter dat je in alle rust blijft wonen waar je woont. Ik ben daarom heel blij dat je begeleider er vandaag ook is.’
Boos
Daniël moet Benny wel een schadevergoeding van 515,64 euro betalen. ‘Ik kan mij voorstellen dat Benny zich rot is geschrokken. Je bent ook geen kleine jongen.’ Politierechter Tegelaar sluit af: ‘Ik vind dat je het hartstikke goed gedaan hebt. Je bent af en toe wel boos, maar daar schrik ik niet zo van. Zullen we afspreken dat je de volgende keer een blokje omloopt als je Benny weer ziet? Dan ben jij de wijste.’
* Dit zijn niet hun echte namen.
Lees meer
Lees meer ‘Op de Rol’-verhalen.
Meer nieuws
Voor meer nieuws kunt u Apeldoorn Nieuws toevoegen op uw social media kanalen. Ook kunt u lid worden van onze nieuwsbrief. En kunt u ons via push-meldingen op uw beeldscherm krijgen. Ook voor regionaal nieuws kunt u terecht bij de buren. Harderwijk Nieuws en Nunspeet Nieuws en Ermelo Nieuws. Adverteren kan natuurlijk ook! Adverteren op nieuwspagina op Facebook met meer dan 8500 volgers? Mail dan naar [email protected] of bel naar 06–36454332.
Het bericht Op de rol: ‘Ik ben je hond niet!’ verscheen eerst op Apeldoorn.
